علت نامگذاری روز ملی خلیج فارس چیست؟

چو ایران نباشد تن من مباد

بدین بوم و بر زنده یک تن مباد

در ایران روز 10 اردیبهشت روز ملی خلیج فارس نام گذاری شده که سالروز اخراج پرتغالی‌ها از تنگه هرمز و خلیج فارس است.

روز ملی خلیج فارس
روز ملی خلیج فارس

روز ملی خلیج فارس

امروز در تاریخ ایران روز مهمی است. شاه عباس صفوی با کمک انگلیسی‌ها در این روز در سال 1621 میلادی توانست هرمز را از چنگ پرتقالی ها درآورد، تا همیشه به خاطر این اقدامش از او به نیکی یاد شود.

اما این روز در سال‌های اخیر شرایط دیگری پیدا کرده است. وجه اهمیت تاریخی این روز تحت شعاع تصمیم شورای عالی انقلاب فرهنگی و دولت ایران قرار گرفته است. تصمیم که 10اردیبهشت را به روز ملی خلیج فارس بدل کرده است.

روز 10 اردیبهشت در تقویم روز ملی خلیج فارس نامیده شده است علت چیست؟

معمولا روزهای ملی براساس اهمیت یک مکان انتخاب نمی شوند. در تقویم ایران روزهای ملی همچون روز ملی حمل و نقل، روز ملی مقاومت و ایثار، روز ملی شعر و ادب، روز ملی یوز پلنگ، روز ملی انرژی هسته‌ای را می‌توان یافت اما روز ملی شراز، خزر، دریاچه ارومیه و.. را نمی‌توان یافت. پس بر چه اساسی امروز روز ملی خلیج فارس نامگذاری شده است؟

یکی ازرجال در یکی از اظهاراتش درباره ی روز ملی خلیج فارس گفته است: «برخی خیال می‌کنند اعلام این روز به نام خلیج فارس دعوا بر سر یک نام یا یک عکس‌العمل می‌باشد، درحالی که چنین نیست. ثبت یک روز به نام روزملی خلیج فارس یک غبار روبی و یک یادآوری است.»

این اظهارات نشان می‌دهد جنجال برسر نام خلیج فارس دلیل انتخاب این روز به عنوان روز ملی خلیج فارس بوده است. جنجالی که بارها و بارها در رسانه ها و از سوی سیاسیون عرب زبان مطرح می‌شود.

اماراتی‌ها، کویتی‌ها و عربستانی‌ها از غافله سالاران این جریان هستند، آن‌ها به دلایل سیاسی برای مقابله با ایران و به رخ کشیدن اختلافاتشان بر سر جزایره سه گانه از نام مجعول خلیج (ع ر ب ی) استفاده می‌کنند.جریانی که البته ریشه در سال‌ها پیش دارد. در دهه 1330 خورشیدی به تحریک انگلیسی‌ها کشورهای عربی این نام جعلی را برای خلیج فارس انتخاب کردند. البته این نامگذاری ابتدا به گونه ای دیگر صورت گرفت اما چون با اقبال مواجه نشد تغییر پیدا کرد.دولت انگلیس در سال 1219 خورشیدی، نام دریای بریتانیا را برای خلیج فارس به کار بردند اما این نام پذیرشی نیافت و آن را رها نمودند.

پس از ملی شدن نفت ایران و خلع ید از شرکتهای انگلیسی و قطع روابط ایران و انگلیس ابتدا نماینده سیاسی انگلیسی مقیم بحرین از سال 1329 (1950 م.) عبارت ساحل عربی را برای منطقهٔ جغرافیایی بخش جنوبی خلیج فارس که متعلق به عرب‌های تحت‌الحمایه انگلیس بود مرسوم ساخت و سپس به مرور کلمه خلیج عربی را جایگزین آن ساخت و سپس این نام را به کل خلیج فارس تعمیم داد.

این در حالی است که تا اوایل دهه 1960 درباره نام خلیج فارس هیچ گونه بحث و جدلی در میان نبوده است و در تمام منابع اروپایی و آسیایی و امریکایی، دانشنامه‌ها و نقشه های جغرافیایی این کشورها نام از خلیج فارس درتمام زبان ها به همین نام یاد شده است.

اصطلاح «خلیج ع رب ی» برای نخستین بار در دوره تحت قیمومت شیخ نشین‌های خلیج فارس توسط کارگزاران انگلیس و بطور ویژه از طرف یکی از نمایندگان سیاسی انگلیس مقیم در خلیج فارس به نام رودریک اوون در کتابی به نام حبابهای طلایی در خلیج ع رب ی در سال 1958 نوشت که «من در تمام کتب و نقشه‌های جغرافیایی نامی غیر از خلیج فارس ندیده بودم ولی در چند سال اقامت در سواحل خلیج فارس(بحرین) متوجه شدم که ساکنان ساحل عرب هستند بنابر این ادب حکم می‌کند که این خلیج را ع رب ی بنامیم».

اما دلایل عرب های آن طرف خلیج فارس نیز برای این نامگذاری در نوع جالب توجه است آن ها هیچ توجهی به پیشینه تاریخی این منطقه ندارند و تمام تحلیلشان مبتنی بر این مسئله است که ساکنان سواحل خلیج فارس عموما عرب زبان هستند. برخی از این تحلیل ها نیز بر عدم تبعیت سواحل از دولت ایران اتکا دارد.

البته باید انصاف را هم رعایت کرد، تمام اعراب این نام را برای خلیج فارس نمی پسندند، بسیاری از متفکران و روشنفکران دنیای عرب مخصوصا اعراب شمال آفریقا معتقد بر اصالت نام خلیج فارس هستند.

در کشورهای عربی شمال آفریقا حتی نویسندگانی هستند که در دفاع از نام خلیج فارس مطالبی منتشر کرده و هم زبانان خود را که در جهت تغییر این نام تاریخی سرمایه گذاری می کنند بشدت سرزنش کرده اند. اما اعراب حاشیه خلیج فارس به دلایل سیاسی نام خلیج فارس را به یک بهانه تبدیل کرده اند تا به مقابله رسانه ای و تبلیغاتی با ایران بپردازند.

در سال‌های اخیر این روال دامنه دار تر بوده است در هر مراسمی اعم از سیاسی، فرهنگی و ورزشی اعراب حاشیه خلیج فارس درباره این نام شیطینت هایی را صورت دادند. حتی در برخی مواقع در حضور چهرهای دولتی رسمی ایرانی دست به این کار می‌زدند. ان‌های فضای اینترنت را نیز از این اقدامات خود مصون نگذاشته اند.

به هر ترتیب این شیطنت ها آن قدر گسترش یافت تا این که شورای عالی انقلاب فرهنگی برای مقابله تبلیغاتی با اقدامات اعراب تصمیم گرفت یک روز ملی را به “خلیج فارس” اختصاص دهد، شاید که از این طریق بتواند به مقابله با اقدامات انگلیسی پسند بپردازد.

همه شهر عاشقت شده‌اند، شاه بانوی ماه‌پیشانی!

آخرین بازمانده تاریخ! فخر افسانه‌های ایرانی!

در رگت خون آریایی‌هاست، در نفس‌هایت آتش زرتشت

دامنت را گره زدند انگار با زنی از تبار اشکانی

مرزها را به وجد آوردی، آی زیبای روسری آبی!

نقشه‌ها را کشانده گیسویت، رو به جغرافیای حیرانی

رام چشمان نیلی‌ات شده‌اند، گله اسب‌های دریایی

کوسه‌های هنوز سرگردان، موج‌های همیشه طوفانی

در دل آب، فوج ماهی‌ها، غرق در رقص بندری با تو

این طرف مرغ‌های دریایی، آن طرف صخره‌های مرجانی

از صدف‌های ساحل بحرین، تا تب و تاب تنگه هرمز

بادها گرم قصه‌پردازی، لنج‌ها در پی غزل‌خوانی

بالش گرم و راحت قوها! مایه افتخار جاشوها!

قرص باش و نترس از طغیان! «فارس هستی و فارس می‌مانی

منبع